Het beste van 2017 - editie 10: op de tas

De laatste jaren heeft de caddiecarrousel in het teken gestaan van veel persoonlijke beslissingen. Vriendschap is een belangrijke factor geworden.

Een beetje caddie, zo luidt het gezegde, has to show up, keep up and shut up.

En om nog een keer leentjebuur te spelen: Das war Einmal.

In het moderne golf zijn caddies hun gewicht in goud waard. Natuurlijk zijn ze op tijd en draven ze in hoog tempo met een tas van minimaal twintig kilo op de schouder met hun speler mee. Maar met zwijgen, daar kom je tegenwoordig als goede caddie niet ver mee.

Topcaddies verdienen, zo meldde het hoog aangeschreven zakenblad Forbes eerder dit jaar, tussen de vijf ton en anderhalf miljoen – exclusief reis- en verblijfkosten. Ze kunnen dan ook het verschil maken tussen een zege en een nederlaag. De mannen met de hesjes berekenen binnen tien seconden de afstand tot de pin, schatten de kracht en richting van de wind in en overhandigen de juiste club. Kinderspel, zo lijkt het.

Maar er komt natuurlijk meer bij kijken. Een goede caddie moet inschatten of zijn speler goed in zijn vel steekt. Twijfelt hij over de clubkeuze? Zit hem iets anders dwars? Daarnaast is de afstand tot de pin niet heilig. Hoe hard is de green? Is hij glooiend? Moet je daarom juist weg van de pin spelen? En: als je de green mist, moet je te lang of juist te kort zijn? Is links een optie? Of liever rechts?

En het weer: draait de wind? Hoeveel invloed heeft de regen?

Al die keuzes moeten bovendien worden genomen – zeker bij de topspelers – met cameramannen, geluidstechnici, fotografen, journalisten, scorers, referees en ander volk dat naast en achter je staat. En dan hebben we het nog niet eens over toeschouwers die foto’s maken met hun telefoontjes, elk moment kunnen gaan lopen, geluid maken of voor andere hinderlijke storingen kunnen zorgen. Verder zijn er de buggy's – altijd te veel – die over de baan racen, en de geluiden uit het tentendorp plus die van vliegtuigjes of zeppelins die voor mooie plaatjes uit de lucht zorgen.

Allemaal belangrijke factoren en dan hebben we het nog niet eens over de wedstrijdspanning waarmee spelers en caddies te maken hebben. De goede combinaties geven je de indruk dat zij onder een glazen stolp staan en de rest van de wereld hebben buitengesloten.

Buitencategorie

Praat met kenners en zij roemen de kwaliteiten van caddies als Gareth Lord (Henrik Stenson), Mark Fulchar (Justin Rose), John ‘Long Socks’ McLaren (Paul Casey), Michael Greller (Jordan Spieth), Glen Murray (Sergio Garcia), Billy Foster (Lee Westwood) en Jimmy Johnson (Justin Thomas). Dat zijn dan ook de mannen die vaak in de range van 500 duizend tot 1.500.000 dollar per jaar zitten.

Het is van de laatste twee decennia dat caddies bekendheid hebben gekregen. Enkelen van hen begonnen zelfs sterallures te krijgen en de man die daar het meest last van had, was Steve Williams, jarenlang de man naast Tiger Woods.

Williams verdiende miljoenen als caddie van Woods. Hij was nog niet weg of de Nieuw-Zeelander gooide de inhoud van de vuilnisbak op straat. Tiger Woods was eigenlijk maar een arrogante tiran. Vervolgens begon Williams als nieuwe caddie van Adam Scott te pochen over de Majors die hij meende te hebben gewonnen.

Misschien dat je Steve Williams – de man had ontegenzeggelijk zijn kwaliteiten – de laatste van de echte characters kunt noemen. Hij vormde de afsluiting van de periode die werd gekenmerkt door Britse caddies als Andy Prodger, Pete Coleman en Dave Renwick. Prodger werkte met onder anderen Nick Faldo (voor Fanny Sunesson) en hij liet zich door niemand het kaas van het brood eten. Coleman kon goed opschieten met de perfectionist Bernhard Langer. Ze hielden het in ieder geval jarenlang met elkaar uit. Langer gaf Coleman vaak een blanco cheque mee: ‘Neem maar op wat je denkt dat je nodig hebt.’

Dave Renwick, vorig jaar overleden, was een van de weinige caddies die zich niet liet overdonderen door de nukkige Vijay Singh. De Schot presteerde het ook ooit om midden in de ronde ontslag te nemen na een woordenwisseling met José Maria Olazábal.

Familie

Maar er begint zich een nieuwe trend te ontwikkelen. Natuurlijk, er is emplooi voor de caddies uit de buitencategorie, maar je ziet meer en meer goede spelers die het in de familie- en vriendenkring beginnen te zoeken.

Zo werkt Padraig Harrington al dertien jaar met zijn zwager Ronan Flood. Ze wonnen in 2007 en 2008 samen drie Majors in dertien maanden tijd. Maar ook toen het met de carrière van de Ier bergafwaarts ging, was dat geen aanleiding om Flood te ontslaan. Harrington stapte in 2004 over naar Flood, nadat hij tot de verrassing van velen afscheid had genomen van topcaddie Dave McNeilly, die altijd honderd procent van honderd procent gaf. ‘Dave is een goede caddie. Hij kan echter maar moeilijk een beetje meer relaxed doen’, zei Harrington in 2004 tegen Ierse journalisten. Het was aanvankelijk de bedoeling dat bankmanager Flood een paar toernooien zou caddiën, maar dat is dus een beetje uit de hand gelopen.

Patrick Reed had in zijn beginjaren echtgenote Justine ‘aan de tas’. Toen zij zwanger werd, ging de baan naar zijn zwager: Kessler Karain. ‘Kessler is heel goed als het om clubkeuze gaat als er veel wind staat’, zegt Reed. ‘Hij heeft dat zeker van Justine, zijn oudere zus. Die familie heeft precies wat ik nodig heb als ik advies nodig heb.’

Dustin Johnson huurde een paar jaar geleden niet zijn zwager in, maar zijn broer Austin. Die beslissing deed links en rechts wel enkele wenkbrauwen fronsen, omdat Austin niet bepaald erg zeker overkomt. Maar nadat DJ zich met een reeks mooie resultaten naar de eerste plaats van de wereldranglijst had gespeeld, verstomde de kritiek. Niet dat de speler zich daar overigens ook maar iets van aantrok. ‘Je reist met je caddie, eet met je caddie, brengt de hele dag door met je caddie’, zei hij tegen een journalist van het Amerikaanse Golf Magazine. ‘Hij moet iemand zijn die je aardig vindt, iemand die je vertrouwt. Ik zal nooit zo’n band met wie dan ook hebben als ik met hem heb.’

Phil Mickelson heeft ook zijn broer (Tim) aan zijn zijde, al is dat waarschijnlijk tijdelijk. Halverwege het seizoen 2017 schrok de golfwereld op van de spectaculairste scheiding sinds de breuk tussen Tiger Woods en Elin Nordegren. Mickelson was al jaren samen met Jim ‘Bones’ Mackay. Sterker, sinds Phil Mickelson in 1992 pro werd, was er alleen maar Bones. In juni kondigde Phil Mickelson aan dat de samenwerking was beëindigd: ‘We wisten dat het tijd was om te stoppen. We hadden wat verandering nodig in onze omgeving om iets anders te doen.’

Of Mackay gaat caddiën, is onzeker. NBC huurde hem prompt in als on-course verslaggever. Zoals gezegd is het waarschijnlijk dat jongere broer Tim een tijdelijke caddie is. Hij is een teaching pro, die tot vorig jaar coach was van het team van Arizona State. Jon Rahm speelde daar voor hem en hij huurde Tim Mickelson na zijn overstap naar de pro’s vervolgens in als manager.

Vrienden

Maar de opvallendste moves van de laatste twee jaar kwamen toch op naam van spelers die goede vrienden inhuurden. Dat gold jarenlang als de slechte keuze die een pro kon maken.

Tommy Fleetwood – de man die in 2008 in de finale van het Brits Amateur van Reinier Saxton verloor – zegt dat zijn opmars in de rankings voor een groot gedeelte aan zijn caddie te danken is: schoolvriend Ian Finnis. Finnis caddiede jaren geleden al voor amateur Fleetwood. Hij werd teaching pro, maar besloot ondanks een goede job toch voor de onzekerheid van het caddiebestaan. ‘Dat was geen gemakkelijke beslissing, omdat er toch elke maand brood op de plan moet komen voor mijn gezin.’

Maar het was de mentaliteit van Fleetwood die voor Ian Finnis de doorslag gaf. ‘Na een ronde staat hij vaak nog uren op de drivingrange.’

Een jaar na het winnen van The Masters zette Danny Willett caddie Jonathan Smart aan de dijk. Dat nieuws verbaasde velen, omdat de twee – vrienden sinds hun jeugd – heel close waren. Maar de ‘chemie' verdween, niet in het minst omdat Willett onder andere door blessures volledig uit vorm raakte. Smart had er begin dit seizoen ineens genoeg van en de twee besloten te stoppen. ‘Jammer, maar dit soort dingen gebeuren’, gaf Willett als verklaring. ‘En elke verandering vindt plaats omdat daar een reden voor is.’

Smart werd opgevolgd door een andere vriend van Danny Willett: Sam Haywood, die getuige was bij Willetts huwelijk. Hij caddiede al op de Europese Tour, voor de Amerikaan David Lipsky. ‘Sam kent mijn spel heel goed’, vertelde Willett tegen een verslaggever van de BBC. ‘We hebben de laatste tien jaar veel samen gespeeld.’

De samenwerking leidde overigens nog niet tot een ommekeer in de carrière van Willett. Tot overmaat van ramp moest hij in oktober besluiten om maanden te niet gaan spelen vanwege een ernstige schouderblessure.

Day en McIlroy

Voor Europese golffans waren de keuzes van Fleetwood en Willett interessant, maar ze verbleekten bij de beslissingen van Rory McIlroy en Jason Day. De twee sterren besloten allebei gedurende een tegenvallend seizoen 2017 hun gerespecteerde caddies te ontslaan en – jawel – goede vrienden in het huren. En natuurlijk hadden die keuzes veel meer impact.

McIlroy koos in 2008 voor J.P. Fitzgerald. Dat bevreemdde velen, omdat de Ierse caddie niet goed genoeg zou zijn om McIlroy in lastige situaties bij te staan. Desondanks wonnen de twee naast een groot aantal reguliere toernooien vier Majors en Rory McIlroy verdedigde J.P. keer op keer met verve. Tot de zomer van 2017.

Vlak voor het Bridgestone Invitational nam McIlroy afscheid van zijn caddie en tijdens de persconferentie aan de vooravond van dit World Golf Championship nam de Noord-Ier alle tijd om zijn beslissing toe te lichten. ‘De relatie tussen speler en caddie kent ups-and-downs. En gedurende het laatste jaar waren dat er gewoon te veel. Het is een grote verandering. J.P. heeft de laatste tien jaar een groot deel van mijn leven uitgemaakt. Ik beschouw hem nog steeds als een van mijn beste vrienden, maar soms moet je een persoonlijke relatie intact houden door de professionele band te verbreken.’

Omdat de goede caddies halverwege het seizoen nog vast zaten, vertrouwde McIlroy het werk toe aan jeugdvriend Harry Diamond, tevens getuige tijdens het huwelijk van de ster. ‘Ik moet wel wat meer werk zelf doen’, aldus McIlroy. ‘Maar dat vind ik best leuk. Ik heb nu gewoon iemand nodig die mij kent. Daarom de keuze voor Harry.’

Jason Day en Colin Swatton hadden sinds mensenheugenis een warme band.

Puber Day dreigde na het overlijden van zijn vader voor galg en rad op te groeien tot zijn moeder besloot een tweede hypotheek op het huis te nemen. Daardoor kon zij haar zoon naar een dure kostschool sturen. En daar was Colin Swatton een van de sportcoaches. Swatton leerde Jason Day wat een behoorlijk leven was – in en buiten de baan. Toen de jongeman pro werd, nam hij zijn mentor mee de Tour op, als coach, als caddie en vaderfiguur.

Maar in september van dit jaar – in tal van opzichten niet het gemakkelijkste voor Day – besloot hij om Swatton ‘van de tas te halen’, maar hem wel als coach te blijven inhuren.

‘Een ding wilde ik niet’, zei een zoals zo vaak geëmotioneerde Day, ‘en dat was dat onze relatie op de klippen zou lopen. Zeker niet omdat hij mij van de situatie waarin ik als 12-jarige verkeerde, heeft gebracht naar wat ik nu ben. Dan wil je niet dat je op een punt belandt dat je niet meer met elkaar praat. En ik was bang dat het die kant op zou gaan. Dat wilde ik niet, want ik hou te veel van hem.’

En wie nam de honneurs voorlopig waar?

Inderdaad, jeugdvriend Luke Reardon.