Nederlandse referee op The Open

'Verbaasd. Heel erg verbaasd. En blij natuurlijk, want dit is toch wel een enorme eer', zegt Jan Visser over zijn eerste reactie toen hij de uitnodiging kreeg om tijdens The Open op te treden als referee. Niet dat Visser een onbekende is in de wereld van de Regels – zo was hij al tien keer actief als referee tijdens het KLM Open en trad hij eens op tijdens het Volvo World Matchplay – maar het oudste Major van het jaar is toch van andere orde. 'Van eerdere Nederlandse referees snapte ik het wel. Lout (Mangelaar Meertens, red) was lid van de R&A, Jan Kees (Van Soest, red) was voorzitter van de EGA en aanzittend lid van de R&A. Vanuit hun positie lag een uitnodiging in de lijn der verwachting, maar ik heb zo'n internationale rol niet. Ja, ik ken wel wat mensen binnen de R&A, maar nogmaals, ik was verbaasd en vereerd dat ik gevraagd werd. Dit is echt wel een droom die uitkomt.'

Bij de meeste toernooien is het aantal referees beperkt, zijn het ook vooral referees op strategische punten die de 'orde bewaken' en enkele rondrijdende ref's, bij The Open wordt flink uitgepakt.

'Die referees in de baan – de zogenaamde rovers – zijn er hier ook. Dat zijn de meest ervaren referees, de mensen die dit bij wijze van spreken wekelijks doen. Zij overzien het geheel en kunnen ingeschakeld worden als er extra hulp nodig is om een situatie op te lossen. Daarnaast gaat er met elke groep een 'walking referee' mee en gaan er bij de meest in het oog springende groepen 'observers' mee. Deze lopen eigenlijk voor de groep uit en kijken alvast hoe de situatie ter plaatse is. Als de bal dan bijvoorbeeld ongelukkig ligt kan de referee alvast op de hoogte worden gesteld en hoeft hij niet on the spot en met de camera in zijn nek de hele situatie in zich op te nemen.'

'De walking referees worden aan één groep toegewezen en lopen de hele ronde mee. In principe is die groep ook het enige waar deze dan mee bezig is. Je moet niet alleen eventuele regelkwesties op kunnen lossen, je moet ook proberen ze voor te zijn. Dat je de speler dus behoedt voor het maken van een Regelfout. Daar moet je scherp op zijn want dat is gewoon zonde. Ik denk ook dat dat voor mij misschien wel het belangrijkste is. Als ik aan het eind van de week spelers heb kunnen behoeden voor het maken van fouten dan ben ik tevreden.'

Visser mag dan al heel wat KLM Open's op zijn naam hebben, internationaal trad hij nog maar zelden op. Toch maakt hij zich daar geen enkele zorgen over.

'Tijdens het WGC Matchplay werd ik ingedeeld bij de partij tussen McDowell en Luiten. Toen ik me aan McDowell voorstelde zei hij 'Jij bent Nederlands hé? Ik wil een onpartijdige scheidsrechter!'. Toen ik zei dat hij zich dan tot Andy McFee moest wenden, kreeg ik een stevige klap op mijn schouder en moest hij lachen. Niets aan de hand dus. De spelers weten ook dat je er als referee voor hen bent, niet voor jezelf. Natuurlijk kan het best zijn dat een 'grote' buitenlandse ster iets niet van je aan wil nemen omdat hij je niet kent, maar met de Regels in je hand sta je altijd sterk. Je moet altijd proberen de speler te laten lezen in het Regelboek waarom je zus of zo beslist, dat werkt bijna altijd. Natuurlijk hadden ze die drop die je niet geeft liever wél gehad, maar als het er staat, staat het er. En je kan altijd nog een second opinion vragen van een van de rovers, zeker als het een judgement call betreft. Dat is ons ook op het hart gedrukt, dat we dat vooral moeten doen als we twijfelen of ons niet prettig voelen bij een situatie. Het is goed te weten, maar ik verwacht zoiets niet eerlijk gezegd. Het is niet voor niets dat de R&A ons ook vooral heeft gezegd dat we niet moeten vergeten te genieten. Al kan je natuurlijk nooit weten wat er tijdens zo'n week op je pad komt. Er kán tenslotte wel van alles gebeuren.'

Visser weet vanzelfsprekend veel van de Regels maar heeft zich daarnaast ook goed voorbereid op zijn eerste optreden in The Open op Carnoustie.

'Ik heb de baan al uitgebreid verkend en heb de local rules en dergelijke goed bestudeerd. Carnoustie is een lastige baan, voor spelers en referees. Hij speelt keihard en op sommige plaatsen heb je vanaf een net gemiste green maar een halve meter tot je out of bounds ligt. Woensdag hebben we nog een doorloop van de baan, kijken we nog eens extra naar dingen als tribunes, tv-torens en dergelijke, en dan is het vanaf donderdag zaak de spelers zo goed mogelijk door de baan te helpen. Dat is je rol, niet hopen op een of andere grote ruling, daar gaat het niet om. Je bent er om de spelers soepel rond te krijgen en hoe minder je daarbij nodig bent, hoe beter.'

Tijdens het 147ste Open treedt Visser, die de enige Nederlander in het toernooi is, op als observer en als walking referee.

'Heel zuur dat Joost opnieuw geopereerd moet worden. Ik kwam hem een tijdje terug nog tegen en toen was hij redelijk optimistisch. Erg jammer dat hij hier niet bij is.'

'Ik begin donderdag als observer bij de groep van Harrington, Watson en Wallace. Op vrijdag ben ik referee bij de groep van Moore, Levy en Hahn. Waar ik in het weekend word ingedeeld weet ik natuurlijk nog niet. In principe zijn we allemaal vier dagen inzetbaar. De eerste twee dagen spelen we met 52 groepen in drieballen, na de cut gaan we door in tweeballen, dus ik denk dat er dan bij elke groep referees en observers meegaan en dat je dan een van die twee bent.'

Lachend: Al zei degene die me belde met de uitnodiging dat ik wel goed mijn best moest doen wilde ik niet in het weekend met een scorebord rondlopen...'